‘Vind je als overheid dat scholen er ook voor de ontwikkeling van sociale vaardigheden zijn, dan moet je buitenschoolse activiteiten kunnen organiseren’, aldus Geert Looyschelder, rector-bestuurder van het Jordan Montessori Lyceum Utrecht. ‘En ja, dat kost geld.’ Op zijn school is de vrijwillige ouderbijdrage inkomensafhankelijk en er is een solidariteitsfonds. ‘Ook besteden we de vrijwillige ouderbijdrage aan extra uren mentoraat.’
‘Alle kinderen in Nederland moeten kunnen meedoen. Om dit te bewerkstelligen zijn naast cognitieve ook sociale vaardigheden en persoonsontwikkeling nodig. Aan deze laatste werk je in de klas en op het schoolplein, maar zeker ook tijdens buitenschoolse activiteiten’, aldus Looyschelder. ‘Om die te kunnen financieren vragen we een vrijwillige bijdrage aan ouders, waarmee we overigens ook extra uren mentoraat financieren. Bij ons heeft ieder kind elke week een gesprek van 15 minuten met zijn of haar mentor. Zodat het kind wordt gezien en gehoord en tijdig actie kan worden ondernomen waar nodig. Ook dat bevordert de socialisatie.’
Hoogte vrijwillige ouderbijdrage
De hoogte van de bijdrage is op het Jordan Montessori Lyceum Utrecht afhankelijk van het inkomen van de ouders. ‘Ook hebben we een zogenaamd solidariteitsfonds. Ouders die het financieel ruim hebben kunnen een bedrag doneren, zodat we ouders die het krap hebben kunnen ontzien als het om de vrijwillige ouderbijdrage gaat. Ieder jaar ontvangen we voor tientallen kinderen een donatie.’ Los hiervan benadrukt Looyschelder dat ongeacht een ouder wel of niet vrijwillig bijdraagt – ouders hebben immers het recht om niet bij te dragen – al zijn leerlingen mee kunnen doen aan alle activiteiten die worden betaald uit de vrijwillige ouderbijdrage.
Activiteit moet bij kernwaarden passen
Vraag je een vrijwillige ouderbijdrage ten behoeve van de socialisatie van leerlingen, dan moet hetgeen je met deze gelden doet of organiseert wel hieraan bijdragen en moeten de activiteiten passen bij de kernwaarden van ons onderwijs zijn. Een pretreisje naar een indoor skibaan past hier in de ogen van onze school bijvoorbeeld minder bij. Een taalreis waarbij een leerling enkele dagen bij een ander gezin met andere gebruiken moet logeren, wel. Extra uren mentoraat zodat het kind wekelijks gezien en gehoord wordt ook.
Kortom, we stellen ons continu de vraag: past het bij de kernwaarden van de school? Past het bij wat we willen bereiken met de kinderen, is het zinvol? Hoe we de vrijwillige ouderbijdrage besteden overleggen we ook met de oudervereniging en MR, zoals wettelijk is verankerd.’
Vrijwillige ouderbijdrage afschaffen? Dan lumpsum verhogen
De oproep van diverse geledingen om de vrijwillige ouderbijdrage af te schaffen, ondersteunt Looyschelder. ‘Met dien verstande dat de lumpsum dan wel verhoogd wordt om als school aan die socialisatie en personalisatie te kunnen blijven werken. Zeker nu de overheid het ook als taak en verantwoordelijkheid van scholen ziet. Een half jaar geleden was dit ook mijn boodschap, toen ik heb deelgenomen aan de denktank van de onderwijsinspectie en het ministerie van onderwijs, waar het al dan niet afschaffen van de vrijwillige ouderbijdrage centraal stond.”
