Scholen hebben te maken met verschillende vormen van ouderlijk gezag. Beide ouders kunnen het gezag hebben, een nieuwe partner ook, of bijvoorbeeld een voogd. Wie er wel en niet gezag over het kind hebben, is bepalend voor de vraag aan wie je als school informatie over dat kind verstrekt. VBS heeft de verschillende vormen van gezag voor je op een rij gezet, inclusief de rechten die de betrokken personen hebben.
#1 Gezag ouders als ze bij elkaar zijn
Als een kind tijdens een huwelijk of geregistreerd partnerschap wordt geboren, hebben beide ouders het gezag. Is dit niet het geval, dan krijgt de moeder bij de geboorte het gezag. Door het kind wettelijk te erkennen, krijgt ook de vader het gezag. Sinds 1 januari 2023 hoeft de vader niet ook nog samen met de moeder het gezag aan te vragen bij de rechter. Beide ouders met gezag hebben dan recht op informatie over de ontwikkelingen van het kind.
#2 Gezag ouders als ze zijn gescheiden
Hebben moeder en vader voor de scheiding beide gezag, dan behouden ze dat gezag na de scheiding. Tenzij een rechter het gezag aan één van de ouders toekent. In dat geval heeft de ouder met gezag recht op informatie over het kind. Deze ouder met gezag is op grond van de wet verplicht de ouder zonder gezag van deze informatie te voorzien. Als school mag je er op vertrouwen dat dit gebeurt.
Zo niet, dan mag de ouder zonder gezag de informatie alsnog bij school opvragen en moet deze verplicht verstrekt worden. Let wel: deze verplichting van school ziet in principe alleen op informatie rondom de voortgang van het kind c.q. informatie die ook aan de gezaghebbende ouder is verstrekt. Een rapportgesprek o.i.d. hoeft niet (opnieuw) met de ouder zonder gezag gevoerd te worden. Het versturen van het rapport volstaat. Als school moet je de ouder met gezag wel laten weten dat je informatie hebt verstrekt aan de ouder zonder gezag.
#3 Gezag nieuwe partner
Een nieuwe partner van een van de ouders heeft in beginsel geen recht op informatie over het kind. Noch is het toegestaan dat hij of zij bij een ouderavond of 10-minutengesprek aanwezig is. Dit is anders wanneer de andere ouder (met gezag) hier toestemming voor geeft.
Zelfs al heeft de nieuwe partner toestemming van de andere ouder (met gezag) om aanwezig te zijn bij het oudergesprek, dan nog kun je dit als school weigeren. Omdat een school op grond van de wet niet verplicht is om een gesprek over een kind te voeren met derden. Anders is het wanneer je de partner als voogd c.q. verzorger in de zin van de WPO en WVO mag beschouwen. Een voogd heeft recht op informatie over de voorgang van het kind en mag ook bij oudergesprekken zijn.
#4 Gezag voogd
Zijn beide ouders uit de ouderlijke macht gezet door een rechter en is het kind onder voogdij geplaatst, dan heeft de voogd recht op informatie over het kind en de ouders niet.
De hamvraag: hoe weet je of iemand wel of niet het gezag heeft?
Twijfel je of de vader of moeder of een derde gezag heeft, raadpleeg dan het gezagsregister. Hierin worden beslissingen over het gezag geregistreerd. Het gezagsregister is openbaar. Dit betekent dat iedereen een uittreksel uit het gezagsregister kan opvragen.
TIP! Stel een protocol op voor de omgang met gescheiden ouders
VBS raadt scholen aan om voor de omgang met gescheiden ouders een protocol op te stellen waarin je als school uiteen zet hoe je omgaat met gescheiden ouders. Hiermee voorkom je zo veel mogelijk problemen met gescheiden ouders en handel je op eigen beleid waarmee je anticipeert op incidenten. Nienke van de VBS Helpdesk kan je hierbij helpen.: 070 – 331 52 15, helpdesk@vbs.nl of WhatsApp 06-53 573 393. De Helpdesk is dagelijks bereikbaar tussen 9.00 – 15.00 uur.
