Als werkgever heeft een school op grond van de wet een vergaande zorgplicht als het gaat om een gezonde werkomgeving. De werkgever moet maatregelen nemen om (gezondheids)schade te voorkomen. Hoe verhoudt zich dit tot de coronamaatregelen van de overheid? Wat zijn de rechten en plichten van jouw school?
Testen bij nauw contact
Onderwijspersoneel en leerlingen die in nauw contact zijn geweest met iemand die besmet is met het coronavirus, moeten vijf dagen in quarantaine. Na deze vijf dagen kunnen zij zich vrijwillig laten testen. Gebeurt dit niet, dan moeten ze nog vijf dagen langer in quarantaine blijven. Scholen geven in de periode van quarantaine zoveel mogelijk onderwijs op afstand. De huidige wetgeving maakt het mogelijk dat scholen een dergelijke maatregel op kunnen leggen. Maar wat als de leerkracht geen coronatest wil afnemen of dit bijvoorbeeld niet mag om religieuze redenen?
Voorkom uitsluiting en let op proportionaliteit
Het moge duidelijk zijn dat een dringend advies voor een negatieve coronatest minder ingrijpt op de keuzevrijheid dan de inzet van een negatieve coronatest voor toegang tot de werkplek. In het laatste geval moet duidelijk zijn welke meerwaarde de negatieve test heeft, alsook moet duidelijk zijn welke consequenties het heeft als een werknemer geen negatieve test kan of wil tonen. In dat geval zou de werkgever de werknemer (tijdelijk) op afstand les kunnen laten geven, een andere functie kunnen geven of kunnen overplaatsen naar een andere afdeling om het risico op besmetting of verspreiding van het virus te minimaliseren.
Het nadeel van complete uitsluiting van de werkplek (als iemand geen negatieve test kan of wil tonen) verschilt per beroep en per individu. Zo is thuiswerken niet voor elk beroep of voor elk individu een optie. En bij de beoordeling van de proportionaliteit speelt de aard van het beroep een rol. Zo is de verwachting dat een negatieve test eerder proportioneel is voor vitale beroepen of beroepen waarbij werknemers in contact komen met ouderen en mensen met een kwetsbare gezondheid. Het moet dan wel evident zijn dat een negatieve test bijdraagt aan de bescherming van deze mensen en er geen minder ingrijpende maatregelen voorhanden zijn.
Tot slot
Een werknemer kan nooit gedwongen worden tot het verplicht afnemen van een coronatest. Maar het weigeren van deze test alsook het in quarantaine gaan van vijf extra dagen kan mogelijk wel leiden tot functieongeschiktheid, met de bijbehorende arbeidsrechtelijke gevolgen. Denk aan aanpassing van de functie, herplaatsing in een andere functie (indien beschikbaar) en in het uiterste geval zelfs ontslag.
Helpdesk
Heb je een andere vraag of een specifieke case waar je over wilt sparren? Neem contact op met de VBS Helpdesk: Nienke Daniëls, tel 070 – 331 52 15, mail helpdesk@vbs.nl, Whats app 06 – 330 296 94.
Lees ook: Coronatest en leerling – rechten en plichten van jouw school
(11-02-2021)
