De nieuwe wet over burgerschap gaat vanaf het nieuwe schooljaar in. De Eerste Kamer heeft, na eerder al de Tweede Kamer, vanmiddag ingestemd met het wetsvoorstel.
Voor scholen betekent dit dat zij, voor zover zij dat nog niet al hebben, een visie op burgerschapsonderwijs moeten ontwikkelen en hier vervolgens ook invulling aan gaan geven. En wel op een manier dat het voor de Onderwijsinspectie herkenbaar is. Hierbij is het belangrijk dat wordt aangegeven wat leerlingen op dit punt gaan leren. Ook de monitoring van het burgerschapsonderwijs moet worden vormgegeven.
Enerzijds richt het nieuwe burgerschapsonderwijs zich op respect voor en kennis van de basiswaarden van de democratische rechtsstaat, zoals verankerd in de Grondwet, en de universeel geldende fundamentele rechten en vrijheden van de mens. Deze basiswaarden kunnen worden verworven via vakken als geschiedenis, staatsinrichting en maatschappijleer en zijn toetsbaar. Anderzijds gaat het om het ontwikkelen van de sociale en maatschappelijke competenties die de leerling in staat stellen deel uit te maken van en bij te dragen aan de pluriforme, democratische Nederlandse samenleving. Het wordt dan de taak van de school te zorgen voor een schoolcultuur die in overeenstemming is met de genoemde waarden en het creëren van een omgeving waarin de leerlingen worden gestimuleerd actief te oefenen met de omgang met deze waarden. Deze sociale en maatschappelijke competenties zijn eerder merkbaar dan meetbaar.
Hoe hier invulling aan geven
De burgerschapsopdracht veronderstelt dat iedere school zich de vraag stelt wat voor haar actief burgerschap is. En daar een antwoord op heeft.
Dit antwoord kan beschreven worden in een strategisch plan of schoolplan. Het eigen verhaal van een school, bijvoorbeeld vanuit pedagogische visie of vanuit de (statutaire) grondslag, is daarbij het uitgangspunt. Dit verhaal wordt vervolgens vertaald naar een praktische uitvoering. Hierover wordt verantwoording afgelegd aan de bij de school betrokkenen.
Meer weten
PO: -Lees meer over burgerschap in het primair onderwijs bij de PO-Raad en bij Stichting School & Veiligheid.
-Meet hier met de QuickScan Burgerschap de stand van zaken rond burgerschapsonderwijs op jouw basisschool.
VO: -Lees meer over burgerschap in het voortgezet onderwijs bij de VO-raad.
De VBS Helpdesk staat voor je klaar!
Wil je meer weten over burgerschap of heb je een andere vraag? Neem contact op met Nienke Daniels van de VBS Helpdesk via 070 – 331 52 15, helpdesk@vbs.nl of Whatsapp 06-33029694. De Helpdesk is dagelijks bereikbaar tussen 9.00 – 15.00 uur.
(22-06-2021)
