Burgerschap is er al, op alle scholen. De wet verlangt echter samenhang en doelgerichtheid, alsook dat je actief oefent. De waarden van je school moet je erin terugzien en het moet in lijn zijn met de (concept)kerndoelen. Waarop letten om dit waar te maken legt Expertisepunt Burgerschap je uit aan de hand van vier vragen. Meer weten? Schrijf je in voor de VBS kennissessie op 12 september!
Een goed doordachte visie, meerdere doelen en een gedetailleerd document hoe te monitoren en evalueren, maken nog niet dat burgerschap staat binnen je school. ‘Je ziet dat scholen deze onderdelen vaak los van elkaar benaderen, soms zelfs nog met verschillende teams. Terwijl de wet juist verlangt dat de visie, burgerschapsdoelen en het monitoren/evalueren in lijn met elkaar liggen, ofwel samenhangend en doelgericht zijn’, aldus Van den Berg.
Hoe zorg je voor samenhang en doelgerichtheid?
‘Tot dat punt kom je door breed te starten met een visie, je af te vragen wat het aan doelen verlangt en vervolgens wat het aan evaluatie/monitoring verlangt om zo te komen tot hoe je het binnen de school beoefent. Je kijkt dus steeds smaller, waardoor je het ook behapbaar maakt voor je school.’
Hoe verhouden de waarden van je school zich tot je burgerschapsdoelen?
‘ Stel dat je veel waarde hecht aan de eigenwaarde van een kind en aan kritisch denken. Tegelijkertijd richten je burgerschapsdoelen zich op plichten die een zekere mate van aanpassing vereisen. Ook toets je voornamelijk formatief. In dat geval zijn de doelen van je school mogelijk niet in lijn met je waarden. Veel scholen hebben hun waarden al geformuleerd. Hoe deze zich verhouden tot de visie op de burgerschapsopdracht en de doelen die de scholen stellen, daar ga ik uitgebreid op in tijdens de kennissessie Burgerschap’.
Dan staat burgerschap op papier, hoe oefen je het in de praktijk?
‘Als school ben je verantwoordelijk voor het creëren van een schoolcultuur waarin leerlingen worden opgeleid tot actieve burgers, die bijdragen aan een democratische samenleving. Het inrichten van die democratische oefenplaats begint met wat wil je gaan oefenen. Daarna volgt hoe je zorgdraagt dat iedereen binnen je school het erkent, herkent en er op een vergelijkende manier mee omgaat. Ook hier heb ik wat tips en handvatten voor.’
Tot slot, hoe verhouden de huidige kerndoelen zich tot de conceptkerndoelen?
‘ Goede vraag! Schrijf je in voor de VBS kennissessie Burgerschap op 12 september en we lopen er samen doorheen. Tipje van de sluiter: de conceptkerndoelen zijn het minimum waaraan je moet voldoen en de waarden van jouw school mogen ermee schuren. Er is dus meer ruimte dan je denkt!’
VBS Kennissessie ‘Burgerschap, handvatten voor het inrichten van een democratische oefenplaats’ vindt plaats op 12 september via Teams. Deelname stelt je in staat om je eigen oefenplaats op school onder de loep te nemen of direct impact te hebben op die oefenplaats. Schrijf je nu in!
