Woensdag 10 mei 2023 heeft de Onderwijsinspectie de jaarlijkse Staat van het Onderwijs gepresenteerd, en uitgereikt aan ministers Wiersma en Dijkgraaf. Wat zijn de belangrijkste constateringen van de Inspectie?
- Er zijn lichtpunten in de ontwikkeling van basisvaardigheden en kansengelijkheid. Zo hebben de kinderen met de grootste achterstand op de basisvaardigheden in het primair onderwijs een inhaalslag gemaakt. Om de neergaande trend echt te keren is een stabiele langetermijnstrategie nog steeds hard nodig. Besturen, scholen en beleidsmakers hebben de verantwoordelijkheid om te werken aan de verbetering van basisvaardigheden en kansengelijkheid. Daar is samenwerking voor nodig, van ministers tot en met de klas.
- Om de basisvaardigheden te verbeteren en iedereen gelijke kansen te bieden, moeten besturen daar meer regie in nemen, bijvoorbeeld door concrete doelen te stellen en daar steeds weer op te sturen. Doelen die wel gesteld worden zijn vaak algemeen, weinig ambitieus en afgeleid van de minimumeisen uit het inspectiekader.
- Begeleiding van beginnende leraren en doorlopende professionalisering van alle leraren moet meer een prioriteit worden gemaakt.
- Naast voldoende leraren is ook het welzijn van leerlingen en studenten essentieel om tot leren te komen. Het percentage leerlingen dat stress en prestatiedruk ervaart en het aantal studenten dat kampt met een psychische aandoening is echter fors toegenomen in de afgelopen jaren.
Artho Jansen (voorzitter VBS): “Op basis van de hoofdconclusies van de Staat van het Onderwijs, gericht onder meer op basisvaardigheden, lijkt de brede opvatting op onderwijskwaliteit van de afgelopen jaren steeds meer op de achtergrond te komen. Gert Biesta bepleitte een passend evenwicht tussen cognitieve aspecten, persoonsvorming en socialisatie. Met deze focus op basisvaardigheden dreigen deze andere twee pijlers uit beeld te raken, terwijl deze voor leerlingen en voor de maatschappij als geheel zo fundamenteel zijn. Terugkijkend op wat je op school geleerd hebt en waar je écht wat aan hebt gehad voor je leven gaat immers veel verder dan deze cognitieve vaardigheden.”
