Als het kabinet echt structurele bekostiging en administratieve lastenverlaging wil realiseren, moeten de middelen worden toegevoegd aan de reguliere bekostiging. Dat is de gezamenlijke reactie van de profielorganisaties op het wetsvoorstel Gerichte bekostiging. Het gaat om een nieuw financieringsinstrument, dat zal bestaan tussen lumpsum en subsidies.
Met dit wetsvoorstel wordt een nieuwe vorm van bekostiging geïntroduceerd waarbij het mogelijk wordt om
- te bepalen waar de bekostiging aan uitgegeven wordt,
- de bekostiging structureler te maken, en
- de administratieve lasten te verminderen.
Afgelopen periode hield de overheid hierover een internetconsultatie.
Profielorganisaties: geen langetermijnbeleid mogelijk
Door de middelen toe te voegen aan de reguliere bekostiging komen ze direct bij de scholen terecht, wat leidt tot lastenverlichting en een betere besteding van middelen, passend bij de lokale behoeften.
Gerichte bekostiging kan nu voor maximaal 5 jaar verstrekt worden. In het wetsvoorstel blijft die onzekerheid voor scholen en is een langetermijnbeleid onmogelijk. De doelfinanciering heeft dus sowieso een afgebakende periode en is daarmee niet structureel. De gerichte bekostiging is daarmee niet in lijn met het Regeerprogramma waarin structurele financiering voor structurele taken wordt aangekondigd.
Onderwijsraad ziet twee risico’s in het wetsvoorstel
Deze week publiceerde de Onderwijsraad een brief over het wetsvoorstel. De raad ziet twee risico’s. Het eerste risico is de mogelijkheid om bij ministeriële regeling bijzondere verplichtingen te verbinden aan de gerichte bekostiging. De raad ziet in de openheid van deze formuleringen een risico dat er zonder tussenkomst van het parlement bij ministeriële regeling voorwaarden worden gesteld die een inbreuk kunnen vormen op de vrijheid van inrichting. Denk aan de situatie dat scholen gerichte bekostiging ontvangen voor het versterken van basisvaardigheden, maar bij de besteding ervan zijn gebonden aan de keuze voor vooraf bepaalde activiteiten.
Het tweede risico is de mogelijkheid om via een algemene maatregel van bestuur nieuwe doelen toe te voegen aan de doelbeperkingen van de gerichte bekostiging. Ook hier geldt het uitgangspunt dat de inhoud en betekenis van de wettelijke norm zo veel mogelijk door de wetgever zelf moeten worden ingevuld. Deze delegatiebepaling creëert een onbeperkte grondslag om via een algemene maatregel van bestuur doelstellingen toe te voegen waarvoor gerichte bekostiging kan worden ingezet.
Dialoog overheid – onderwijsveld
Los hiervan vinden de Profielorganisaties het van belang dat er een dialoog tussen overheid en onderwijsveld op gang komt over de doelen en bedoeling van onderwijs. In zo’n dialoog kan de overheid aangeven wat zij verwacht en kunnen scholen hun eigen doelen en behoeften inzichtelijk maken. Zo ontstaat meer wederkerigheid en wordt duidelijk hoe beide partijen elkaar kunnen versterken. Door heldere lange termijndoelen te stellen, biedt de overheid scholen bovendien de mogelijkheid om hun inzet van mensen en middelen hierop af te stemmen.
Meer weten?
