Montessorischool De Kraal in Tholen kreeg onlangs een positief inspectierapport. Directeur-bestuurder Koert Capel vertelt hoe hij het inspectiebezoek aanpakte en deelt zijn tips. Wees open, transparant en zorg dat je hetzelfde verhaal kunt vertellen, adviseert hij.
De Kraal is een zelfstandige basisschool van zo’n 80 leerlingen en 10 medewerkers, waaronder Koert Capel en met een toezichthoudend vrijwillig ouderbestuur. ‘Dat is een hele kleine, intensieve setting, waarin we letterlijk elke dag op elk niveau onze school evalueren en verbeteren, zowel informeel als formeel. Voor het inspectiebezoek heb ik iedereen gezegd zich niet speciaal voor te bereiden, maar juist volledig vanuit eigen passie en overtuiging te vertellen over het dagelijks werk. We zijn immers gewoon elke dag al met kwaliteit bezig, al herkennen we dat niet zo’, zegt Capel.
De aanpak van de school werkt volgens de directeur-bestuurder alleen door een gedeelde visie op onder meer de school, het onderwijs en de koers. ‘De afgelopen twee jaar hebben we heel veel samen geheel nieuw opgezet, uitgevoerd en geëvalueerd: van bestuursvorm tot onderwijsinrichting en van interieur tot verslaggeving. Het is krachtig dat dat een gedeelde cultuur oplevert, waardoor je allemaal werkt vanuit gezamenlijke uitgangspunten. Voorwaarde is dat je elkaar volledig serieus neemt, een cultuur hebt van gedeeld eigenaarschap en professionele autonomie. In mijn overtuiging heeft De Kraal tien schoolleiders, waaronder de directeur. Een essentie van leidinggeven is dat je medewerkers in hun kracht zet. Mijn bijdrage is het waarborgen van een context waarin zij tot bloei kunnen komen.’
Bij het inspectiebezoek ontstaat dan een uniform beeld door gesprekken en observaties. ‘Dat iedere betrokkene uit zichzelf hetzelfde vertelt is veelzeggend. Tegelijkertijd wordt het gesprek met de inspectie daardoor heel inhoudelijk en constructief, waardoor je wezenlijke nieuwe inspiratie meekrijgt. Zo heeft de inspectie ons de vraag heeft gesteld of wij in essentie nog een montessorischool zijn. Na alle praktische veranderingen zouden we nu eens de tijd moeten nemen voor heroriëntatie op onze identiteit. Dat is een hele uitdagende boodschap om mee te krijgen!’
Vanuit zijn ervaring als beleidsmedewerker kwaliteit in het mbo en zijn huidige adviesbureau voor kwaliteitszaken was hij betrokken bij de voorbereiding van zeker 30 inspectiebezoeken. ‘Nu was ik voor het eerst zelf in de dubbelrol van directeur en eindverantwoordelijk bestuurder. En nog in een voor mij nieuwe sector ook. De inspectie komt op bestuursniveau en schoolniveau kijken, dus ik zat twee keer aan tafel. Bij het ene gesprek nodig ik uiteraard de penningmeester uit en bij het andere de ib’er. Ik ben blij dat mijn overtuiging overeind is gebleven dat je tegenover iedereen volmaakt transparant moet zijn.’ Dat is ook zijn tip: wees open, transparant en zorg dat je gezamenlijk met hetzelfde bezig bent, hetzelfde weet en nastreeft en dus vanzelf hetzelfde verhaal kunt vertellen.
‘Een valkuil van onze aanpak is dat álles uit onszelf komt’, merkt Capel op. Daarom vroegen we aan bestuurlijke zijde ook expliciet externe deskundigen om als critical friend op te treden. ‘Dat heeft ons veel gebracht. In ons onderwijs is dat nog onderbelicht. Dat kregen we ook terug en daar gaan we mee aan de slag.’
Bij aanvang van een inspectiebezoek mag een schoolbestuur een presentatie houden voor de inspectie. Zijn gouden tip is: maak presentaties en neem die op als filmpjes. Ik heb vier presentaties van tevoren opgenomen: over onze corona-aanpak op onderwijskundig en financieel gebied, onze nieuwe inrichting, onze kwaliteitsborging en onze financiën. Neem de kans waar om met een presentatie het gesprek meteen op een steekhoudend niveau te lanceren. In een filmpje kun je veel informatie kwijt, goed afwegen hoe je iets wilt zeggen en meteen tot de kern komen. En je hoeft je het eerste half uur geen seconde zenuwachtig te maken, een prachtige opmaat voor een fijn gesprek!’
[Foto: Lianne van Koekenberg]
(27-1-2021)
