Een zzp-docent voor de klas zetten, kan ik dat zomaar doen? Het kan, maar de VBS Helpdesk adviseert hier terughoudend mee te zijn vanwege de financiële risico’s voor de werkgever.
Een docent kan over het algemeen niet als zzp’er worden ingezet omdat in de meest gevallen sprake is van een gezagsverhouding. Dit geldt in ieder geval voor een docent die een reguliere functie vervult, ook als dit wegens vervanging is. Voor niet-reguliere (vervangings)functie ligt dit anders. Bijvoorbeeld bij een docent die tijdelijk yogalessen geeft die niet tot het reguliere curriculum behoren, waarbij de docent vrij is om de lessen zelfstandig in te vullen.
Hoe is de inzet van zzp’ers wettelijk geregeld?
Opdrachtgevers en zzp’ers zijn samen verantwoordelijk voor de arbeidsrelatie die zij met elkaar aangaan. Zij moeten ervoor zorgen dat er duidelijkheid is over hun arbeidsrelatie, en dat er geen sprake is van verkapte loondienst.
Sinds 1 mei 2016 geldt de Wet DBA. Deze wet heeft niet de duidelijkheid en rust gebracht die de bedoeling was. Het kabinet heeft daarom besloten de wet te vervangen. Streefdatum is 1 januari 2021. Tot die datum geldt de Wet DBA.
Hoe kan ik toetsen of ik een zzp’er kan inzetten?
Er mag geen sprake zijn van een (verkapte) arbeidsovereenkomst. Bij een arbeidsovereenkomst is sprake van: een gezagsverhouding, een persoonlijke verplichting om arbeid te verrichten en een verplichting tot het betalen van loon.
Hoe bepaal ik of er sprake is van een gezagsverhouding?
Op basis van jurisprudentie kunnen de volgende vragen daarbij richting geven:
-Wat is afgesproken over aanwezigheid van de werknemer bij bijvoorbeeld team-/sectievergaderingen, ouderavonden en tienminutengesprek?
-Is er verschil tussen rechten en plichten ten opzichte van andere inval-leerkrachten, zo ja welk verschil?
-Krijgt de werknemer doorbetaald bij feest- en vakantiedagen?
-Heeft hij recht op doorbetaling van loon bij ziekte?
-Zijn deze premies afgedragen?
-Moest de werknemer bij afwezigheid zelf voor vervanging zorgen? Zo ja, is dat in overleg met de school? En wat is daarover eventueel afgesproken?
-In hoeverre moest hij zich houden aan de richtlijnen en aanwijzingen van de directie en het bestuur?
Waarvoor dient een modelovereenkomst?
Bij twijfel of er sprake is van loondienst (een dienstverband) kunnen zzp’ers en hun opdrachtgevers een modelovereenkomst gebruiken, maar dit is niet verplicht. Daarbij geldt dat de feitelijke situatie leidend is, dus hetgeen in de modelovereenkomst beschreven is, moet wel overeenkomen met de feitelijke situatie. Voor het onderwijs is op de site van de Belastingdienst een modelovereenkomst beschikbaar, die is opgesteld door de Vereniging Hogescholen en de MBO Raad.
Welke risico’s loop ik bij de inzet van zzp’ers in reguliere (vervangings)functies?
Een werkgever die een zzp’er inzet voor een reguliere docent-functie (al dan niet voor vervanging) loopt een niet gering risico. Wanneer een zzp’er in de praktijk eigenlijk werkt als een werknemer, dan bestaat de kans dat schoolbesturen met terugwerkende kracht loonbelasting en sociale premies moeten afdragen. De werknemer heeft dan in feite een arbeidsovereenkomst. Dat er een modelovereenkomst tussen beide partijen is overeengekomen, is niet van belang.
Welke handreikingen zijn er voor werkgevers?
De Belastingdienst heeft een handreiking opgesteld om werkgevers te helpen bij het bepalen of er al dan niet sprake is van een arbeidsovereenkomst. Mocht u een zzp’er willen inzetten, dan raden wij aan om deze handreiking zorgvuldig te bestuderen en bij twijfel een jurist te raadplegen. Daarnaast heeft de Belastingdienst een modelovereenkomst van de Vereniging Hogescholen en de MBO Raad gepubliceerd. De toelichting bij deze overeenkomst bevat nuttige informatie met betrekking tot de positie van zzp’ers.
Lees meer veelgestelde vragen en antwoorden in onze FAQ.
Zelf ook een vraag?
Voor vragen of advies neem contact op met de VBS Helpdesk: Nienke Daniëls, 070 – 331 52 15 / helpdesk@vbs.nl. De Helpdesk van VBS is een praktische vraagbaak en sparringpartner voor onze leden. U kunt terecht met vragen over onder meer: onderwijscao’s, arbeidsrecht, bedrijfsvoering, financieel management, huisvesting, medezeggenschap en het organiseren van bestuur en toezicht.
