Een leerkracht die een leerling van zijn school vraagt om op te passen. De vrouw van een leerkracht die thuis bijles geeft aan leerlingen van zijn school. Een ouder die huishoudelijke klussen verricht bij een leerkracht thuis. Situaties die vragen oproepen omdat het de grens tussen een professionele en persoonlijke relatie kan vervagen. Hoe ga je als school hiermee om?
Voorop staat dat bovengenoemde situaties niet verboden zijn. Desondanks wil je als school een professionele en veilige leeromgeving waarborgen. Hiervoor dient er een duidelijke scheiding te zijn tussen de professionele rollen en persoonlijke relaties van schoolpersoneel, diens familie, leerlingen en ouders. De volgende overwegingen spelen hierbij een rol:
- Belangenverstrengeling – Er kan een risico zijn op een conflict wanneer de leerkracht de leerling (die bijvoorbeeld bij hem thuis oppast of bij zijn vrouw bijles krijgt) beoordeelt. Dit kan de objectiviteit van de docent beïnvloeden of in ieder geval de schijn wekken dat dit gebeurt.
- Machtsdynamiek – De relatie tussen een leerkracht en leerling is er een van gezag en verantwoordelijkheid. Wanneer de leerling in een persoonlijke context (zoals oppassen) een andere rol krijgt, kan dit leiden tot ongemakkelijke situaties of druk voor de leerling om in te stemmen.
- Ongelijke behandeling - Als andere leerlingen weten dat een bepaalde leerling oppast voor een leerkracht, kan dat leiden tot gevoelens van oneerlijkheid of bevoordeling, zelfs als dit niet daadwerkelijk gebeurt.
- Grenzen van professionaliteit – Om een professionele en veilige leeromgeving te behouden, is het belangrijk dat de grenzen tussen werk en privé duidelijk blijven. Door deze te vervagen, kunnen ongewenste gevolgen ontstaan, zoals roddels of onbedoelde gevoelens van afhankelijkheid.
Bovenstaande brengt met zich mee dat het wederzijds aanbieden en afnemen van persoonlijke diensten tussen schoolpersoneel (familie of partners van schoolpersoneel), leerlingen en/of de ouders moet worden vermeden. Om zo mogelijke belangenverstrengeling, ongelijke behandeling en machtsongelijkheid te voorkomen.
Advies: stel een richtlijn op
Hiervoor kun je een richtlijn opstellen, waarin je in ieder geval opneemt dat persoonlijke relaties buiten schooltijd vermeden worden om de professionele afstand te bewaren en mogelijke conflicten te voorkomen. Alsook dat bij twijfel of bij een uitzonderlijke situatie contact opgenomen moet worden met de schoolleiding voor advies en goedkeuring.
