Hebben we straks genoeg leerkrachten en is er genoeg concrete tijd om uitvoering te geven aan alle plannen en ambities? Het zijn twee van de vele vragen die we bij onze leden horen. Het door de Onderwijsraad op verzoek van de Tweede Kamer uitgebrachte advies ‘Tijd voor Focus’ sluit aan bij deze signalen. Het gaat ook spelen bij het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) waarover de scholen gisteren een brief van OCW ontvingen.
De Onderwijsraad constateert dat er te veel verantwoordelijkheden op de schouders van individuele leraren liggen. In de afgelopen decennia hebben leraren en scholen steeds meer verantwoordelijkheden gekregen. Kerndoelen zijn in inhoud omvangrijker geworden, scholen hebben meer pedagogische opdrachten en bieden extra ondersteuning bij onderwijsachterstanden en voor leerlingen met een beperking. Van leraren en scholen wordt ook verwacht dat zij zich meer en beter verantwoorden. Dit brengt meer werk en administratieve lasten met zich mee. Zij komen daardoor niet meer toe aan de kern van hun vak: het geven en ontwikkelen van onderwijs.
Prioriteit aanbrengen in het werk is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van leerkrachten, schoolleiders en schoolbesturen. Het is, aldus het rapport, aan hen om samen in beeld te brengen wat nodig is voor goed onderwijs, hoeveel tijd dat kost en wie de uitvoering op zich nemen. Er kan volgens de Onderwijsraad meer gedifferentieerd worden in wie wat doet. Ook kan er beter gebruik worden gemaakt van de expertise van ondersteunende professionals zoals onderwijsassistenten, vakleerkrachten en andere specialisten. Schoolleiders en -bestuurders hebben een belangrijke rol om samenhang en focus van werkzaamheden te bewaken, en als brug en buffer tussen school en buitenwereld te gaan staan.
Naast het afbakenen van werkzaamheden moet volgens de Onderwijsraad ook het aantal lesuren omlaag. De vrijgekomen tijd kunnen leraren besteden aan het ontwikkelen van onderwijs. Dit betekent dat er per saldo meer mensen nodig zijn in en om de klas. De raad adviseert dan ook de Rijksbekostiging structureel te verhogen, zodat scholen meer mensen kunnen aantrekken.
(25-03-2021)
